In flexo hay flexographic là một kĩ thuật in phát triển từ in typo – letterpress. Xuất hiện vào đầu những năm 1890s, công nghệ này đã nhanh chóng được ứng dụng, phát triển và trở thành một trong những kĩ thuật in được sử dụng nhiều nhất hiện nay.
In flexo là gì?
In flexo là một quy trình in sử dụng bản in là một miếng nhựa dẻo kết hợp với chuyển động quay tốc độ cao. Công nghệ này cho phép in lên nhiều loại vật liệu như nhựa, màng kim loại, giấy,… Trước đây, nó được dùng nhiều cho các chất liệu không xốp thường dùng gói thực phẩm. Nó cũng rất hợp để in một màng màu đơn kích thước lớn.

Lịch sử in flexo
Chiếc máy đầu tiên được cấp bằng sáng chế vào năm 1890 bởi hãng Bibby, Baron and Sons tại Liverpool. Lúc đó, loại mực nước được sử dụng rất dễ dàng bị loang nên chiếc máy in này không nhận được sự chào đón. Đầu thế kỉ 20, những nhà in châu Âu bắt đầu kết hợp bản in dẻo và mực dầu (oil base) vào. Từ đây bắt đầu sự khởi sắc của công nghệ in “aniline” lấy tên theo loại mực in thời đó.
Năm 1940, FDA nhận định mực aniline không phù hợp cho bao bì thực phẩm. Sự kiện này ảnh hưởng lớn tới các nhà in đương thời. Rất nhiều nhà in phải đóng cửa. Số còn lại mặc dù không sử dụng mực aniline cũng bị buộc phải đổi tên gọi kĩ thuật in. Aniline trở thành một từ cấm kị. Kể cả sau này khi kĩ thuật in được cho phép bởi FDA, khi có sự phát minh của các loại mực không độc, cũng không nhà in nào dám sử dụng lại cái tên này.
Năm 1951, một cuộc bình chọn được tổ chức bởi tập đoàn Mosstype qua tạp chí của họ. Trên 200 cái tên đã được đưa ra. Cuối cùng, cái tên có số phiếu nhiều nhất là “flexography” vẫn được dùng từ lúc đó tới nay.
Quá trình phát triển
Lúc đầu, công nghệ in flexo có chất lượng rất thô ráp. Các nhãn yêu cầu chất lượng cao thường in bằng công nghệ offset. Từ sau năm 1990, chất lượng in tăng lên đáng kể do có những cải tiến từ máy in, bản in, hệ thống mực…
Tiến bộ lớn nhất có thể kể tới là công nghệ vật liệu sử dụng làm bản in. Đó là một loại nhựa nhạy sáng – photopolymer. Đương nhiên cũng không thể không kể tới những công nghệ hỗ trợ như CTP, DTP. Chúng cho phép tạo bản in với độ chính xác cực cao.
Cải tiến ở trục in và hệ thống mực cũng đóng góp không nhỏ vào chất lượng in ấn. Với máy in cao cấp và người điều khiển có trình độ, chất lượng in ấn có thể ngang hàng với in thạch bản (lithography) cũng không lạ.
Quy trình in Flexo
Quy trình in flexo ngắn gọn có 3 bước: tạo bản in – lên trục – in. Cụ thể quy trình từng bước như sau.
Tạo bản in
Có 3 phương pháp chế tạo bản in:
Phương pháp đầu tiên là sử dụng vật liệu photopolymer. Phim âm bản của hình in được đặt lên tấm nền, sau đó chiếu tia UV lên. Nơi ánh sáng chiếu qua (phần âm bản), photopolymer sẽ cứng lại, trở thành bản in. Phần còn lại sẽ được “rửa” trôi bằng hóa chất, nhiệt và máy móc.
Phương pháp thứ 2 là cắt laser trực tiếp với các công nghệ DTP, CTP.
Phương pháp thứ 3 là đúc. Đầu tiên, chúng ta cần tạo một khuôn bằng kim loại theo phim âm bản của hình in. Khuôn kim loại này còn được gọi là khuôn chủ. Khuôn chủ sau đó được ấn lên khuôn thứ 2 tạo thành bản in dưới nhiệt độ, độ ẩm được tinh chỉnh trước.

Lên trục
Đơn giản mà nói, đây là bước lắp đặt trục in vào máy hay gắn bản in lên trục in. Khi làm bản in, mỗi màu được làm thành một bản in riêng biệt. Vì thế, để in ra hình ảnh hoàn chỉnh, các bản in đớn sắc phải được điều chỉnh đúng vị trí và đồng bộ với nhau.
Công đoạn này có thể điều chỉnh tự động bởi máy. Khi đó, trên bản in cần có dấu để máy nhận biết và tự động sắp xếp. Đương nhiên, nếu không hài lòng với khả năng tinh chỉnh của máy, người vận hành máy hoàn toàn có thể chỉnh bằng tay.
Độ chính xác của công đoạn lên trục ảnh hưởng lớn tới chất lượng in ấn và giảm thiểu phế liệu do in lỗi sinh ra.
In
Đây là quá trình in hình ảnh từ bản in lên vật liệu cần được in. Bản in flexo là bản in nổi, có nghĩa là phần hình ảnh sẽ cao hằn lên so với nền. Mực được bôi lên phần này qua con lăn (lô) mực từ máng mực. Các cơ cấu của máy sẽ bảo đảm bản in giữ một lượng mực nhất định trên bề mặt một cách đều đặn ( không có phần nào giữ nhiều/ít hơn quá nhiều so với các phần còn lại). Cuối cùng, phần mực này được chuyển (dập) lên bề mặt cần in. Tùy theo loại mực sử dụng mà sau bước này cần thêm công đoạn làm khô.
Xem thêm: Quy trình in bao bì tại Tâm Thành
Cấu tạo máy in

- Fountain roller: Đây là con lăn có nhiệm vụ chuyển mực từ máng mực sang anilox roller.
- Anilox roller: Nhiệm vụ chính của nó là chuyển mực lên bản in nằm trên trục in. Anilox roller phối hợp với doctor blade có thể khống chế lượng mực trên bản in.
- Doctor blade: Gạt bớt phần mực thừa trên anilox roller, giữ lượng mực trên con lăn này đồng đều.
- Plate cylinder: trục in, là nơi gắn bản in. Có nhiều vật liệu làm trục in như kim loại hay cao su. Kèm theo đó là nhiều cách gắn bản in vào trục như keo, nam châm…
- Impression cylinder: Trục này sẽ ép màng in vào trục in để hình ảnh có thể được in sắc nét, chắc chắn hơn.
Mực in flexo
Tính chất và yêu cầu của sản phẩm mà có thể sử dụng mực in có tính chất khác nhau. Tuy nhiên, điểm chung của các loại mực in flexo là khả năng in ấn trên nhiều loại vật liệu khác nhau. Đương nhiên mỗi loại mực lại có một chức năng đặc biệt. 5 loại mực thường dùng nhất gồm:
- Gốc dung môi
- Gốc nước
- Electron beam (EB) curing ink: loại mực có thể làm khô bằng tia điện – từ
- Ultraviolet curing ink: loại mực làm khô bằng tia UV
Mực gốc nước có kích thước phân tử nhỏ hơn 5µm, có thể gây khó khăn khi tẩy mực trên giấy tái chế.
Ưu nhược điểm kĩ thuật in flexo
Flexo có ưu điểm so với kĩ thuật in thạch bản truyền thống ở chỗ nó có thể sử dụng nhiều loại mực khác nhau mà không nhất thiết là mực dầu. Bên cạnh đó, bản in dẻo còn cho phép flexo có thể in trên nhiều loại vật liệu. Thường gặp nhất là các loại bao bì như túi – hộp giấy, thùng carton, bao bì các loại thực phẩm, bao bì dệt…
.jpg)
Tốc độ in tối đa mà máy in flexo hiện nay có thể đạt được là 750m/phút. Đạt được điều này một phần cũng do mực in flexo có độ nhớt thấp, dễ dàng làm khô. Chi phí đầu tư cho bản in rất thấp, so với các chi phí khác là không đáng kể.
Nhược điểm duy nhất đáng kể tới của nó là chất lượng hình ảnh. Tuy rằng không thấp nhưng thông thường không đạt tới chất lượng ảnh chụp.
In flexo ngày nay cực kì phổ biến, là một trong số những kĩ thuật in được dùng phổ biến nhất ở Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung. Với nhiều ưu điểm của mình, chắc chắn nó sẽ còn được nghiên cứu và phát triển nhiều hơn nữa trong tương lai.